نخستین خودروی ساخت بی.ام.دبلیو، هنوز هم یک شاهکار صنعتی محسوب می‌شود

 آنچه امروزه به عنوان شرکت بی.ام.دبلیو در دنیا شناخته می‌شود سابقه‌ای طولانی دارد که آغاز فعالیت‌های آن در عرصه تولید قطعات موتوری به سال 1296 خورشیدی بازمی‌گردد، اما تا 12 سال بعد خبری از ساخت خودرو در آن شرکت نبود.

در حقیقت طی 12 سالی که از آغاز فعالیت‌های اصلی این شرکت تا ساخت نخستین خودرو می‌گذشت، عمده فعالیت‌های آن روی ساخت قطعات هواپیما متمرکز بود که عمدتا مربوط به حضور آلمان‌ها در جنگ جهانی اول بود. اما با ساخت نخستین خودرو، رویه جدیدی در بی.ام.دبلیو آغاز شد که امروزه با گذشت بیش از 80 سال و به‌رغم اصلاحات بنیادین قابل توجهی همچنان ادامه دارد. Dixi3‌/15p نخستین خودروی ساخت بی.ام.دبلیو است که آینده صنعت اتومبیل‌سازی را عوض کرد و از آن به عنوان مادر خط تولید خودروهای این شرکت آلمانی یاد می‌شود.

در پاییز سال 1308 خورشیدی، کارخانه آلمانی کوچکی به نام فاقزوگ فابریک آیسناخ که تا آن موقع دوچرخه، موتورسیکلت و نوعی سیستم موتوری بسیار ساده تولید می‌کرد با شرکت بی.ام.دبلیو تلفیق شد.

تا پیش از ادغام، این کارگاه کوچک نوعی خودروی بسیار ابتدایی و ساده موسوم به Dixi تولید می‌کرد که پس از آغاز به کار بی.ام.دبلیو در محل این کارخانه تولید آن پایان یافت، اما زیربنایی شد برای طراحی نخستین خودروی شرکت بی.ام.دبلیو که نسخه به‌روزشده‌ای از Dixi بود و با نام Dixi3‌/15p و به عنوان نخستین خودروی بی.ام.دبلیو به بازار عرضه گردید. این اتومبیل تنها 15 اسب بخار قدرت داشت اما همین میزان هم برای خبرسازشدن آن کافی بود. تا مدت‌ها تصاویر Dixi3‌/15p بر روی صفحه نخست روزنامه‌های سیاه و سفید آن دوران اروپا جاخوش کرده بود چون صحبت از سیستم حمل و نقلی بود که مردم را با سرعت و امنیت مناسبی جابه‌جا می‌کرد. تا 3 سال بعد و در قالب سری‌های DA1 تا DA4 بالغ بر 25 هزار دستگاه از این خودرو تولید شد که در نوع خود رقم قابل توجهی محسوب می‌گردید.

Dixi3‌/15p 4 سیلندر بود و موتور کوچکش با استفاده از آب خنک می‌شد. حداکثر سرعت نخستین مدل این خودرو نیز در نوع خود جالب توجه بوده است؛ 75 کیلومتر بر ساعت! اما با گذشت ماه‌های نخست، اصلاحاتی در ساختار موتوری و بدنه آن صورت گرفت به طوری که در سال 1930 یک‌سری از این خودروها در مسابقات پیست شرکت ‌کردند. در آن زمان در معدود مسابقاتی که در پیست‌های ساده و نه‌چندان طولانی اروپا برگزار می‌شد عمدتا از Dixi3‌/15p و نسخه‌های مختلف آن استفاده می‌شد.

در همان سال این خودرو نخستین موفقیت‌های خود در مسابقات پیست را به دست آورد تا مهندسان بی.ام.دبلیو با امیدواری‌ بیشتری به توسعه فناوری ساخت این خودرو ادامه دهند.

با ساخت نخستین خودرو، رویه جدیدی در شرکت بی.ام.دبلیو آغاز شد که امروزه با گذشت بیش از 80 سال و به‌رغم اصلاحات بنیادین قابل توجهی همچنان ادامه دارد

براساس اسناد و شواهد موجود، شتاب اولیه خودرو نیز چشمگیر بوده است. نخستین خودروی ساخت بی.ام.دبلیو صفر تا 40 کیلومتر بر ساعت را در 10 ثانیه طی می‌کرد. این‌که چرا در 80 سال پیش شتاب اولیه را بر مبنای فرمول فعلی یعنی صفر تا 100 نمی‌سنجیدند کاملا روشن است چون در آن دوران خودرویی ساخته نمی‌شد که حداکثر سرعت آن به 100 کیلومتر بر ساعت برسد! این خودرو در هر 100 کیلومتر مسافتی که می‌پیمود، تنها 5‌/‌5 لیتر سوخت مصرف می‌کرد، رکوردی که شاید باور آن باتوجه به ساخت ساده موتورهای آن زمان برای بسیاری سخت باشد.

سری نخستین این خودرو یعنیDA1 دچار برخی اشکالات اساسی بود که شاید مهم‌ترین آنها به سیستم ترمز این اتومبیل مربوط می‌شد. در اوایل سال 1309 خورشیدی، نسخه DA2 رونمایی و جایگزین مدل اول شد. مهم‌ترین تغییری که در مدل جدید دیده می‌شد بهبود عملکرد ترمزها در هر چهار چرخ آن و با استفاده از پدال بود.

در مدل اول این خودرو ترمزها تنها در چرخ‌های عقبی دیده می‌شد. در مدل جدید تایرها کمی بزرگ‌تر شده بودند و در بخش قابل توجهی از بدنه آن نیز فولاد به کار رفته بود. البته در آن سال‌ها تایرهایی که برای خودروهای تولیدی به کار گرفته می‌شدند از نوع تایرهای موتورسیکلتی بودند که وجود میله‌های متعدد در قسمت داخلی بر استحکام تایر می‌افزود. تایرهایی که برای Dixi3‌/15p به کار گرفته می‌شدند نیز از همین نوع بودند.

پروژه Dixi3‌/15p برای بی.ام.دبلیو آغاز یک دوره موفق تاریخی محسوب می‌شد. مهندسان این شرکت تنها 3 سال بعد نخستین خودروی 6 سیلندر ساخت بی.ام.دبلیو موسوم به 303 Limousine را روانه بازار کردند. این خودرو را که از جهات گوناگون می‌توان مدل بزرگ‌تری از Dixi3‌/15p نامید دارای حداکثر سرعتی در حدود 100 کیلومتر بر ساعت بود.

این برای نخستین بار بود که بی.ام.دبلیو خودرویی می‌ساخت که عقربه کیلومترشمار آن به عدد 100 می‌رسید! البته شمار دستگاه‌هایی که از آن تولید شد با نخستین خودروی ساخت بی.ام.دبلیو قابل قیاس نبود. مهندسان این شرکت تنها 2300 دستگاه از 303 Limousine را ساختند و گفته می‌شود تنها چند دستگاه از این خودرو در گوشه و کنار جهان در قالب بخشی از دارایی کلکسیون‌دارها وجود دارد.

پس از این دو خودرو به نظر می‌رسید کار مهندسان بی.ام.دبلیو تازه شروع شده است. برخی کارشناسان خودرو معتقدند انگار آنها (مهندسان بی.ام.دبلیو) تازه از خواب بیدار شده بودند. ارائه 2 محصول تاریخی 1-315 Roadster و 1-319 Roadster که تا 150 کیلومتر بر ساعت سرعت داشتند، جهش تاریخی و البته سریعی در دنیای خودروسازی محسوب می‌شد.

موتور این خودروهای جدید بسیار طویل بود و تقریبا به 5‌/‌1 متر می‌رسید. همین ظاهر کشیده و متفاوت این دو خودرو بود که تا سال‌ها باعث اعطای عنوان پرافتخار خودروی لوکس در بسیاری از مناطق اروپا به این دو مدل شده بود.

بدون شک برای مهندسان بی.ام.دبلیو که تنها در مدت 6 سال حداکثر سرعت خودروهای تولیدشده خود را از 75کیلومتر بر ساعت به 150کیلومتر بر ساعت یعنی دقیقا 2برابر رسانده بودند، یک موفقیت بزرگ و ارزشمند محسوب می‌شد.

از سال 1308 که نخستین خودروی ساخت بی.ام.دبلیو رونمایی شد تا به امروز بالغ بر 300 مدل خودروی متنوع در این شرکت طراحی و ساخته شده‌اند. برخی از این خودروها همچون: BMW X3,BMW Series 7 ,BMW 316،

BMW 335i Convertible ‌را به عنوان نقاط عطف پروژه ساخت خودرو در این شرکت به شمار می‌آورند، اما در میان هیاهوی تمامی این خودروهای مدرن‌ طراحی، ساخت و عملکرد‌Dixi3‌/15p شاهکاری منحصربه‌فرد محسوب می‌شود.

بسیاری از کارشناسان خودرو، فرآیند طراحی و ساخت Dixi3‌/15p را یکی از طلایی‌ترین دوران تاریخ بی.ام.دبلیو می‌دانند، دورانی که گرچه عملا آغاز حیات این خودروساز آلمانی به شمار می‌آید اما موفقیت‌های به دست آمده در آن، راه را برای توسعه دامنه فعالیت‌های این شرکت و طراحی نسل‌های مدرن‌تر در دهه‌های بعدی هموار کرد.